सरस्वती पूजा, वसन्त पञ्चमी र वसन्त श्रवण: काँक्रा-फर्सी रोप्ने दिन

धर्म-संस्कृति

गृहपृष्ठ
धर्म-संस्कृति

सरस्वती पूजा, वसन्त पञ्चमी र वसन्त श्रवण: काँक्रा-फर्सी रोप्ने दिन

नेपालीत्व समाचारदाता आइतबार, माघ २३, २०७८

विद्याकी अधिष्ठात्री देवी सरस्वतीको पूजा गरेर माघ शुल्क पञ्चमीको दिन गरिने सरस्वती पूजा विधिपूर्वक आज गरिँदै छ । यस अवसरमा विशेष गरी विद्यार्थी, लेखक, कवि, पत्रकार, कलाकारलगायतले सरस्वती, किताब, कपी, कलम, बाध्ययन्त्रलगायत साधनको पूजा गरिन्छ ।

विद्यालयमा विशेष रुपमा सरस्वतीको पूजा गर्ने गरेको यसवर्ष कोरोनाका कारण विद्यालय बन्द रहेकाले घरघरमा नै विद्यार्थीले सरस्वतीको पूजा आराधाना गर्दै छन् । यस अवसरमा लाजिम्पाटको नील सरस्वती, स्वयम्भूको सरस्वती मन्दिर, ललितपुरको लेलेस्थित सरस्वती कुण्ड एवं देशभरका सरस्वती मन्दिरमा पूजा गर्ने भक्तजनको भीड लाग्छ । यसवर्ष स्वास्थ्य मापदण्ड पालना गरी पूजा आराधाना गरिँदै छ ।

वसन्त श्रवण यस अवसरमा हुनुमान ढोकास्थित नासल चोकमा आज वसन्त श्रवण गरिँदै छ । वसन्त श्रवणको लागि बिहान १०ः३० बजेको साइत रहेको नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिले जनाएको छ ।

वसन्त श्रवणमा कवि जयदेवले रचना गरेको सरस्वतीसम्बन्धी श्लोक पाठ गर्ने परम्परा रहेको हुनुमान ढोका दरबार हेरचाह अड्डा कार्यालयका प्रमुख सन्दीप खनालले जानकारी दिए । यो पाठ १५ श्लोकको रहेको छ । आजका दिन वसन्त श्रवण गरिने भएकाले यो पर्वलाई वसन्त पर्व पनि भनिन्छ ।

वसन्त श्रवणमा राष्ट्राध्यक्ष, सरकार प्रमुख, सभामुख, राष्ट्रियसभाका अध्यक्ष, प्रधानन्याधीशलगायत विशिष्ट व्यक्तित्वको नासल चोकमा उपस्थिति रहने चलन छ ।

बौद्धिक सृजनाकी देवी सरस्वतीलाई पुजेर विद्यारम्भ गर्ने र विद्या बढाउन अठोट लिने दिन हो वसन्त पञ्चमी । श्रीपञ्चमी वर्षको याम फेरिने दिन समेत हो । श्रीसम्पत्ति देनदेनको भाका पूरा गर्ने दिन भएकोले सरस्वती पञ्चमीलाई श्रीपञ्चमी पनि भनिन्छ । वसन्त याम शुरु हुने भएकोले यस दिनलाई वसन्त पञ्चमी भनिएको हो ।

श्रीपञ्चमीको रातमा आकाश कर्‌याङकुरुङ आउने र काँक्राफर्सी रोप्न सुझाव दिने भन्ने मान्यता छ । वसन्तको पालुवा पलाउन हुरु हुने र आउँदो यामका लागि तरकारीको बिउ रोप्ने सृजनाको दिन पनि वसन्त पञ्चमी नै हो ।

ऋतुको मासिक हिसाबले चैत र बैशाखलाई वसन्त ऋतु भनिएपनि वसन्त याम भने वसन्त पञ्चमीमै शुरु हुन्छ । त्यसैले उल्लासमय प्रेमको सन्देश प्रवाह गर्ने वातावरणको सन्देश प्रवाह गर्न वसन्त श्रवणको काम सरस्वतीपूजाकै दिन गरिन्छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, माघ २३, २०७८